وارفارین (warfarin) یکی از داروهایی است، که بیماران قلبی، حتی بعد از انجام عمل قلب، با آن سر و کار دارند. وارفارین یک داروی ضدانعقادی است، که مانع لخته شدن خون در بدن می‌شود. در این مقاله به معرفی داروی وارفارین می‌پردازیم و به سوالات مختلف درباره قرص وارفارین پاسخ می‌دهیم.
قرص‌های جایگزین وارفارین برای بیماران قلبی
برای بیمارانی که دریچه مکانیکی (فلزی) قلب دارند؛ متأسفانه جایگزینی برای وارفارین وجود ندارد و باید از هر جایی که می‌توانند؛ این دارو را تهیه کنند. به همین دلیل توصیه می‌شود؛ این افراد همواره مقداری داروی اضافه داشته باشند؛ تا دچار کمبود نشوند.
با این حال، برای گروهی از بیماران ممکن است؛ به صورت موقت از داروی جایگزین برای وارفارین استفاده کرد. برای بیمارانی که دریچه بیولوژیکی (حیوانی) دارند؛ اگرچه همیشه اولویت با این قرص است؛ در صورت اجبار می‌توان از داروهای جایگزین موقت، مانند «آپیکسابان» استفاده کرد.
اگر دریچه بیولوژیکی شما در موقعیت آئورت قرار دارد و به وارفارین دسترسی ندارید؛ نگرانی درباره جایگزینی دارو کمتر است؛ زیرا در موقعیت آئورت، احتمال بروز لخته نسبت به دریچه‌های دولتی و سه‌لتی کمتر است و می‌توانید؛ از جایگزین‌ها استفاده کنید.
برخی از بیماران هستند، که از این دارو، برای اختلالات ریتم قلبی استفاده می‌کنند. در این موارد، اگر همزمان بیماری دریچه قلب نداشته باشند؛ می‌توان بدون هیچ‌گونه نگرانی، وارفارین را با دیگر داروهای جایگزین تعویض کنند.
استفاده از برندهای مختلف وارفارین
این قرص، یکی از پرمصرف‌ترین داروهای ضد انعقاد خون است و نقش حیاتی در پیشگیری از لخته شدن خون در بیماران قلبی- عروقی ایفا می‌کند. این دارو برای بسیاری از بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی، ترومبوز ورید عمیق، آمبولی ریوی و بیمارانی که دریچه‌های مصنوعی دارند؛ از داروهای دائم مصرفی است.
برندهای مختلف وارفارین در بازار وجود دارد. این امر می‌تواند باعث نگرانی و سردرگمی بیماران در خرید دارو شود. با توجه به وضعیت بیماران قلبی و حساسیت آنها در خرید بهترین داروی بیماری قلبی، برای دریافت نتیجه موثر، این نگرانی طبیعی است.
همچنین اخیراً، کمبود این دارو در بازار دارویی کشور، چالش‌هایی را برای بیماران و پزشکان ایجاد کرده است. این وضعیت منجر به ورود برندهای مختلف وارفارین به بازار شده، که طبیعتاً سؤالات و نگرانی‌هایی را در میان مصرف‌کنندگان برانگیخته است. آیا استفاده از برندهای مختلف وارفارین ایمن است؟ چگونه می‌توان اثربخشی دارو را در صورت تغییر برند حفظ کرد؟
در شرایطی که دسترسی به برند خاصی از وارفارین محدود است و شما ناچار به استفاده از برندهای متفاوت هستید؛ جای نگرانی نیست. کلید اصلی در این شرایط، مدیریت دقیق و منظم آزمایش PT (زمان پروترومبین) است.
به دلیل اینکه اثرگذاری داروها از برندهای متخلف متفاوت است؛ ممکن است؛ استفاده دارو از برندی با نصف یک قرص، نیاز شما به دارو را برطرف کند؛ اما از برند دیگر، نیاز بیشتری به دارو داشته باشید. بنابراین مشکلی در استفاده از برندهای مختلف وارفارین وحود ندارد؛ اما تعیین نیاز و دوز مصرفی شما با توجه به برندها مختلف مهم است، که این تعیین دوز دارو با آزمایش PT انجام می‌شود. در زمینه تنظیم زمان آزمایش PT به نکات زیر توجه کنید:
- در شرایط عادی؛ اگر دوز داروی شما تثبیت شده، معمولاً هر دو هفته یا ده روز یکبار آزمایش PT انجام می‌دهید.
- هنگام تغییر برند؛ زمانی که برند دارو تغییر می‌کند یا داروی جدیدی به رژیم درمانی شما اضافه می‌شود؛ لازم است فواصل آزمایش را کوتاه‌تر کنید.
همان‌طور که بررسی شد؛ تغییر برند وارفارین مشکلی ندارد و نکته کلیدی، تعیین نیاز و دوز مصرفی لازم، با توجه به آزمایش PT است. با بررسی مداوم نتایج این آزمایش، پزشک شما می‌تواند دوز دارو را به درستی تنظیم کند.
دوز استاندارد وارفارین
یکی از سوالات بیماران قلبی، درباره دوز استاندارد وارفارین است. بیماران قلبی، معمولا نگران این موضوع هستند، که آیا دوز مصرفی آنها مناسب است یا خیر. دوز مصرفی هر بیمار توسط پزشک و براساس بیماری مشخص می‌شود. پزشکان متخصص، بر اساس آزمایش PT تشخیص می‌دهند، که دوز استاندارد مصرف وارفارین برای هر بیمار چقدر خواهد بود.
آزمایش inr یا تست بررسی مدت زمان لخته شدن خون، روشی است که در ابتدای دوره مصرف این قرص توسط پزشک گرفته می‌شود؛ تا بر اساس بیماری و همچنین مدت زمان لخته شدن خون، میزان دوز دارو را مشخص کند. پزشک ممکن است؛ در ابتدای تجویز دارو، به صورت روزانه انجام این آزمایش را از بیمار بخواهد.
تغییر میزان دوز وارفارین
همان‌طور که می‌دانید؛ میزان دوز وارفارین در بیماران مختلف، متفاوت است. ممکن است یک بیمار به یک‌چهارم قرص نیاز داشته باشد و بیمار دیگر، یک قرص کامل مصرف کند. آن‌چنان که پیش از این گفته شد؛ تفاوت در میزان دوز قرص مصرفی، بر اساس آزمایش و با تشخیص پزشک است.
در عین حال، بیمارانی که قرص وارفارین مصرف می‌کنند؛ تمایل دارند از این مطلب آگاه شوند، که آیا در تمام طول مدت مصرف دارو، باید دوز یکسانی از این دارو را مصرف کنند یا اینکه بعد از مدتی، دوز وارفارین کاهش می‌یابد.
نکته مهم در این زمینه آن است، که ممکن است پزشک متخصص برای دستیابی به نتیجه مطلوب، در طول زمان درمان، یا به‌خاطر مصرف سایر داروها، از جمله داروهای آنتی‌بیوتیک، دوز مصرف وارفارین را تغییر دهد.
فراموش کردن مصرف قرص وارفارین
فراموش کردن مصرف قرص وارفارین، یکی از اتفاق‌هایی است، که ممکن است برای بیماران رخ بدهد. این اتفاق گاهی اوقات بر اثر فراموشی، همراه نبردن قرص در سفر یا جا گذاشتن آن در منزل رخ می‌دهد.
در چنین حالتی، بیماران نباید نگرانی جدی داشته باشند. خصوصا بیمارانی که به صورت دائمی از این قرص استفاده می‌کنند و آزمایش‌هایشان، نشان‌دهندۀ وضعیت جسمی مناسب آنهاست؛ در صورت فراموش کردن مصرف یک نوبت، مشکلی نخواهند داشت و می‌توانند؛ به میزان نصف دوز قبلی را که فراموش شده است؛ به مصرف روز بعد خود، اضافه کنند.
اگر بیش از یک روز از قرص وارفارین استفاده نشد؛ حتما لازم است که آزمایش PT مجددا انجام شود و بر اساس نتیجه آزمایش، دوز جدید مصرف داروی وارفارین مشخص شود. بیمارانی که به تازگی عمل شده‌اند یا بیش از یک دریچه خود را عمل کرده‌اند؛ حتما باید به مراکز درمانی مراجعه کنند.
مصرف سبزیجات و قرص وارفارین
استفاده از سبزیجات برای ما بسیار مهم است. مواد معدنی متعدد و انواع ویتامین‌ها و فیبرهای مورد نیاز بدن از طریق مصرف سبزیجات در بدن ما تامین می‌شود. با وجود این، ممکن است؛ مصرف بعضی داروها، محدودیت‌هایی را در زمینه استفاده از سبزیجات فراهم کند.
یکی از سوالات رایجی که بیماران قلبی، که از قرص وارفارین استفاده می‌کنند؛ می‌پرسند این است که آیا می‌توانند در کنار مصرف دارو و در مدت درمان، از سبزیجات استفاده کنند؟ آیا مصرف سبزیجات، اثر منفی روی نتایج استفاده از دارو دارد یا خیر؟
به‌طور کلی می‌توان گفت؛ هر چیزی که دارای ویتامین K باشد؛ اثر این دارو را کم می‌کند. داروی وارفارین بر اساس مخالفت با اثر ویتامین K انعقادپذیری خون را کمتر می‌کند. پس انواع سبزیجات، از جمله کاهو، انواع کلم و… اثربخشی این دارو را دچار مشکل می‌کنند.
بنابراین، بیمارانی که از داروی وارفارین استفاده می‌کنند؛ با وجود اینکه نمی‌توان آنها را از مصرف سبزیجات منع کرد (به‌خاطر فواید متعدد آنها)، حتما میزان مصرف سبزیجات را کنترل کنند و از مصرف بی‌رویه و فراوان انواع سبزیجات، خودداری کنند.
بیماران باید توجه داشته باشند؛ اگر به هر دلیل، مثل شرکت در مهمانی‌ها، مراسم و سفرهای مختلف، تعادل میزان مصرف سبزیجات در رژیم غذایی روزانه آنها به هم خورد؛ حتما در اولین فرصت نسبت به انجام آزمایش PT اقدام کنند.
سخن پایانی درباره قرص وارفارین
وارفارین، یکی از مهمترین داروهایی است که بیماران قلبی ممکن است؛ از آن استفاده کنند. قرص وارفارین توسط برندهای مختلف تولید می‌شود و میزان دوز داروی وارفارین برای هر بیمار، با توجه به نتایج آزمایش PT و با تشخیص پزشک معالج تعیین می‌شود.
پزشک معالج می‌تواند؛ در طول دورۀ درمان و بر اساس عوامل مختلف و نتایج آزمایش‌ها، میزان دوز مصرفی این دارو را تغییر دهد. بیماران، در صورت فراموش کردن یک دوز مصرف این دارو، نباید نگران باشند و می‌توانند؛ در نوبت بعد، نصف میزان دوز مصرفی را اضافه کنند؛ اما اگر بیشتر از یک نوبت فراموش شود؛ باید حتما آزمایش داده شود.
استفاده از برندهای مختلف این دارو، مایۀ نگرانی برای بیماران نست؛ فقط ممکن است؛ با توجه اثربخشی‌های متفاوت داروهای برندهای مختلف، میزان دوز دارو تغییر کند. همچنین بیماران قلبی، در هنگام مصرف این دارو، باید از سبزیجات به صورت متعادل استفاده کنند.
تعیین میزان دوز مصرفی دارو، حتما باید توسط پزشک با تجربه و با دانش کافی، انجام شود. دکتر علیرضا قویدل، فوق تخصص جراحی قلب و عروق،با تجربه فراوانی که در زمینه انواع جراحی قلب دارند؛ می‌توانند مشاور و راهنمای بسیار مناسبی در زمینه مصرف این دارو باشند. جهت ارتباط با دکتر علیرضا قویدل و دریافت مشاوره، می‌توانید از قسمت تماس با دکتر کمک بگیرید.
