معرفی عمل ابلیشن قلب

آیا می‌دانید منظور از سوزاندن رگ قلبی چیست و عمل ابلیشن قلبی چگونه انجام می‌شود؟ عمل ابلیشن قلب (عمل سوزاندن رگ قلب) یکی از موثرترین روش‌های درمانی آریتمی قلبی است. گاهی اوقات قسمت‌هایی از بافت قلب، مسبب ایجاد ریتم‌های نامنظمی در قلب می‌شوند، که می‌تواند به آریتمی‌های جدی و خطرناک منجر شوند. در عمل ابلیشن قلبی، با استفاده از انرژی گرما یا سرما، برای از بین بردن این نقاط قلبی استفاده می‌کنند، تا آریتمی قلبی برطرف شود.

آنچه در این مقاله برسی می‌کنیم، معرفی جامع عمل ابلشین قلبی است؛ فرآیند انجام این عمل، فواید، عوارض احتمالی و نکات مهم قبل و بعد از آن را بررسی خواهیم کرد، تا دیدی روشن و کامل از این روش درمانی ارائه دهیم.

عمل ابلیشن قلب چیست؟

عمل ابلیشن قلب (که به آن سوزاندن رگ قلب هم می‌گویند)، یک روش درمانی پیشرفته است، که برای درمان اختلالات ریتم قلب (آریتمی‌ها) مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این نوع آریتمی‌های قلبی، قسمت‌هایی از بافت قلب به صورت خودبه‌خود، شروع به ایجاد ریتم‌های انقباضی می‌کنند.

برای درمان این نوع آریتمی، در عمل ابلیشن قلب، پزشک متخصص با استفاده از انرژی گرمایی یا سرمایی، زخم‌های بسیار کوچکی در بافت قلب ایجاد می‌کند و نواحی خاصی از قلب را که مسئول ایجاد آریتمی هستند؛ هدف قرار می‌دهد. هدف اصلی، از بین بردن یا مسدود کردن سیگنال‌های الکتریکی غیرطبیعی در قلب است، که منجر به ضربان نامنظم می‌شوند. ایجاد این زخم‌های کوچک در نواحی مشخص، به مسدود کردن مسیرهای الکتریکی نابه‌هنجار کمک می‌کند و از تولید ریتم‌های نامنظم یا غیرطبیعی توسط قلب، جلوگیری می‌نماید.

این روش کم‌تهاجمی می‌تواند برای طیف وسیعی از آریتمی‌ها، مانند فیبریلاسیون دهلیزی، فلاتر دهلیزی و تاکی‌کاردی‌های مختلف، مورد استفاده قرار گیرد و اغلب می‌تواند جایگزین مناسبی برای مصرف طولانی‌مدت داروهای ضد آریتمی باشد

عمل ابلیشن قلب چگونه است؟

عمل ابلیشن قلب یک روش کم تهاجمی و دقیق است، که توسط متخصصان قلب (کاردیولوژیست) یا جراحان قلب در بیمارستان انجام می‌شود. قبل از عمل، پزشک وضعیت قلبی و سلامت کلی بیمار را به‌طور کامل ارزیابی می‌کند، تا مناسب‌ترین نوع روش ابلیشن را تعیین کند. روند انجام عمل ابلیشن قلب به شرح زیر است:

1. ورود کاتتر؛ پزشک یک یا چند لوله باریک و انعطاف‌پذیر، به نام «کاتتر» را از طریق رگ خونی (معمولاً در ناحیه کشاله ران) وارد بدن می‌کند و آن را به سمت قلب هدایت می‌نماید. هدف این است که پزشک، از طریق رگ‌های اصلی بدن به قلب و بافت مختل‌کننده ریتم قلبی دسترسی پیدا کند.
2. تصویربرداری همزمان؛ ماده حاجب (کنتراست) از طریق کاتتر تزریق می‌شود، تا رگ‌های خونی در تصاویر اشعه ایکس بر روی مانیتور بهتر دیده شوند.
3. مطالعه الکتروفیزیولوژی (EP)؛ حسگرهایی که در نوک کاتتر قرار دارند، سیگنال‌های الکتریکی را ارسال و فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کنند. این اطلاعات به تیم پزشکی کمک می‌کند، تا ناحیه‌ای را که باعث ضربان نامنظم قلب می‌شود، شناسایی کنند و محل دقیق اعمال درمان را تعیین نمایند.
4. انجام ابلیشن؛ پس از شناسایی ناحیه مشکل‌ساز، پزشک با استفاده از یکی از دو روش زیر، زخم‌های کوچکی در بافت قلب ایجاد می‌کند، که مسیرهای نامنظم الکتریکی را مسدود می‌سازند:
   • گرما (انرژی رادیوفرکانسی یا RF)؛
   • سرمای شدید (کرایوابلیشن).

در طی عمل ابلیشن قلبی، طبیعتا نباید درد یا ناراحتی خاصی احساس کنید. اگر درد شدید یا تنگی نفس رخ دهد؛ به تیم مراقبت اطلاع دهید. بعد از عمل ابلیشن، اکثر بیماران می‌توانند ظرف چند روز به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند؛ اما توصیه می‌شود از بلند کردن اجسام سنگین، به مدت حدود یک هفته خودداری کنند.

مدت زمان عمل ابلیشن قلب

عمل ابلیشن قلب، یکی از کم تهاجهی‌ترین درمان‌های آریتمی قلبی است و معمولاً، بین 3 تا 6 ساعت طول می‌کشد، که این زمان بسته به نوع آریتمی قلبی متفاوت است. پس از عمل، بیمار چند ساعتی را در بخش ریکاوری می‌گذراند و تحت نظارت دقیق تیم پزشکی قرار می‌گیرد. بسته به شرایط، ممکن است بیمار همان روز (در اکثر موارد بیمار پس از 12 ساعت)، مرخص شود یا شب را در بیمارستان بماند.

تپش قلب بعد از عمل ابلیشن

پس از عمل ابلیشن قلب، تجربه تپش قلب یا ضربان نامنظم قلب امری نسبتاً شایع و در اکثر موارد، بخشی طبیعی از روند بهبودی است. این موضوع نباید باعث نگرانی بیش از حد بیماران شود؛ زیرا بافت قلبی که تحت عمل ابلیشن قرار گرفته، به زمان نیاز دارد تا کاملاً ترمیم شود.

معمولاً حدود 6 تا 8 هفته طول می‌کشد، تا نواحی ابلیشن شده قلب به طور کامل بهبود یابند. در طی این دوره، ممکن است بیماران همچنان ضربان قلب نامنظم را تجربه کنند. این امر به این دلیل است، که قلب در حال سازگاری با تغییرات ایجاد شده و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده است. برای کمک به مدیریت این ضربان‌های نامنظم در دوره نقاهت، پزشک ممکن است داروهای ضد آریتمی تجویز کند. این داروها به تنظیم ریتم قلب کمک می‌کنند، تا زمانی که فرآیند بهبودی کامل شود.

مهم است که بیماران بدانند، وجود برخی تپش‌های قلب در این دوره، لزوماً به معنای شکست عمل یا وجود مشکلی جدی نیست. با این حال، اگر علائم شدید، مداوم یا نگران‌کننده باشند، حتماً باید با پزشک معالج در میان گذاشته شوند.

بنابراین، اگرچه تپش قلب پس از ابلیشن می‌تواند نگران‌کننده باشد؛ اما تحت کنترل تیم پزشکی بوده و اغلب، بخشی از فرآیند طبیعی بهبودی است و با گذر زمان و مراقبت مناسب، بهبود می‌یابد. البته بسته به نوع روش و مهارت پزشک، می‌تواند متفاوت باشد و با انتخاب تیم حرفه‌ای و باتجربه، می‌توان از بروز عوارض ابلیشن قلبی جلوگیری کرد.

عوارض بعد از عمل ابلیشن قلب

همان‌طور که گفته شد عمل ابلیشن قلبی، یکی از کم تهاجمی‌ترین و موثرترین روش‌های درمان آریتمی قلبی است، که می‌تواند کیفیت زندگی بسیاری از بیماران را، به‌طور قابل توجهی بهبود دهد. البته این عمل نیز مانند هر روش درمانی دیگر، می‌تواند عوارضی را در پی داشته باشد.

عوارض بعد از عمل ابلیشن قلب، بسته به نوع روش و البته مهارت و تجربه پزشک متخصص متفاوت است. بسیار مهم است که تیم درمانی شما، تخصص و تجربه درمان موفق در این زمینه داشته باشند. در اکثر موارد، عمل ابلیشن قلبی هیچ‌گونه عارضه خاصی به همراه ندارد. عوارض خفیف بعد از عمل ابلیشن قلبی، به موارد زیر محدود می‌شوند:

• خونریزی؛ خون ریزی در محل ورود کاتتر یا داخل بافت قلبی، بسیار خفیف است و جای نگرانی ندارد؛ اما در برخی موارد ممکن است، نیاز به تزریق خون یا مداخلات جراحی داشته باشد.
• عفونت؛ عفونت در محل ورود کاتتر یا درون قلب می‌تواند رخ دهد و اگر کنترل نشود؛ می‌تواند خطرناک باشد. بعد از عمل جراحی، محل ورود کاتتر باید به‌دقت بررسی شود تا عفونت رخ ندهد.
• عوارض وابسته به بیهوشی؛ برخی از بیماران در موارد نادر پس از عمل، ممکن است با عوارضی مانند استفراغ، سرگیجه و درد عضلانی روبه‌رو شوند. این عوارض عموماً به‌طور موقت و در مدت کوتاهی پس از عمل، رخ می‌دهند و با توجه به نظارت پزشکی، بهبود می‌یابند. این عوارض جای نگرانی ندارد و برطرف می‌شود.

در موارد نادرتر ممکن است، عوارض زیر رخ دهد:

1. آسیب به رگ‌های خونی؛
2. آسیب به دریچه‌های قلبی؛
3. ایجاد آریتمی‌های جدید؛
4. ایجاد لخته خون در پاها یا ریه‌ها؛
5. سکته مغزی یا حمله قلبی.

سوالات متداول عمل ابلیشن قلب

چرا به ابلیشن قلبی سوزاندن رگ قلبی می‌گویند؟

عبارت «سوزاندن رگ قلبی» که گاهی در توصیف عمل ابلیشن قلب به کار می‌رود؛ می‌تواند کمی گمراه‌کننده باشد. در واقع، در عمل ابلیشن قلب، رگ‌های قلبی سوزانده نمی‌شوند؛ بلکه بافت‌های خاصی از عضله قلب، که مسئول ایجاد سیگنال‌های الکتریکی نابهنجار هستند؛ هدف قرار می‌گیرند.

آیا عمل ابلیشن قلبی نیاز به بیهوشی دارد؟

بر اساس وضعیت بیمار، ابلیشن قلب را می‌توان تحت بیهوشی عمومی، آرام‌بخشی عمیق یا آرام‌بخشی خفیف تا متوسط ​​انجام داد، که توسط پزشک انتخاب می‌شود.

نکات مهم قبل از عمل ابلیشن قلب چیست؟

قبل از عمل ابلیشن قلب، رعایت برخی نکات ضروری است، تا عمل با ایمنی و موفقیت بیشتری انجام شود:

• ابتدا باید با پزشک متخصص مشورت کنید، تا وضعیت قلب شما بررسی و آزمایش‌های لازم انجام شود. پزشک در مورد روند عمل توضیحات کاملی ارائه خواهد داد.
• ارائه اطلاعات دقیق درباره داروهای مصرفی به پزشک بسیار مهم است. برخی داروها مانند رقیق‌کننده‌های خون (مثل آسپرین و وارفارین) باید قبل از عمل قطع شوند؛ در حالی که مصرف برخی دیگر ادامه می‌یابد.
• حداقل 8 ساعت قبل از عمل، از خوردن و آشامیدن هرگونه مایعات یا غذا خودداری کنید.
• به دستورات پزشک در خصوص مصرف یا عدم مصرف داروها، به دقت توجه کنید.

چه بیمارانی نیاز به عمل ابلیشن قلبی دارند؟

عمل ابلیشن قلبی برای درمان طیف وسیعی از اختلالات ریتم قلب (آریتمی‌ها) کاربرد دارد. این روش زمانی توصیه می‌شود، که بیمار به درمان‌های دارویی پاسخ مناسب نداده یا نمی‌تواند داروها را تحمل کند. همچنین، در مواردی که آریتمی، کیفیت زندگی بیمار را به شدت تحت‌تأثیر قرار داده یا خطر عوارض جدی را افزایش می‌دهد؛ ابلیشن قلبی می‌تواند گزینه مناسبی باشد. در ادامه، برخی از شرایطی که ممکن است؛ نیاز به عمل ابلیشن قلبی داشته باشند، ذکر شده است:

1. فیبریلاسیون دهلیزی (AFib)؛ شایع‌ترین نوع آریتمی که در آن دهلیزهای قلب، به صورت نامنظم و سریع می‌زنند.
2. فلاتر دهلیزی؛ نوعی ریتم سریع، اما منظم در دهلیزهای قلب.
3. تاکی‌کاردی دهلیزی؛ ضربان سریع قلب که از دهلیزها منشأ می‌گیرد.
4. تاکی‌کاردی چرخشی گره دهلیزی- بطنی (AVNRT)؛ نوعی تاکی‌کاردی، که در اثر وجود یک مسیر اضافی در گره AV ایجاد می‌شود.
5. تاکی‌کاردی حمله‌ای فوق بطنی (PSVT)؛ افزایش ناگهانی و شدید ضربان قلب، که از بالای بطن‌ها شروع می‌شود.
6. سندرم ولف- پارکینسون- وایت (WPW)؛ وجود یک مسیر الکتریکی اضافی بین دهلیزها و بطن‌ها، که می‌تواند باعث تاکی‌کاردی شود.

اگر نیاز به عمل ابلیشن قلب دارید…

اگر نیاز به عمل ابلیشن قلب (عمل سوزاندن رگ قلب) دارید؛ بدون نیاز به نگرانی نسبت به عوارض یا خطرات آن، می‌توانید به کلینیک دکتر علیرضا قویدل مراجعه کنید. همان‌طور که گفته شد؛ بسیار مهم است که جراحی‌های قلبی توسط پزشک حرفه‌ای و باتجربه انجام شود، تا موفقیت و اطمینان‌خاطر را به همراه داشته باشد. دکتر قویدل با سال‌ها تجربه در زمینه درمان بیماری‌های قلبی– عروقی، آماده ارائه خدمات مشاوره‌ای و درمانی در زمینه عمل ابلیشن قلب به شما عزیزان است.

منابع

(my.clevelandclinic.org) Heart Ablation

(mayoclinic.org) Cardiac ablation

(medicinenet.com) ?Is It Normal to Have Irregular Heartbeat After Ablation