نوشیدن قهوه یکی از رایج‌ترین عادات در سراسر جهان محسوب می‌شود؛ اما برای افرادی که عمل قلب باز انجام داده‌اند؛ این سوال پیش می‌آید، که آیا مصرف قهوه و عمل قلب باز سازگار هستند؟ آیا قهوه می‌تواند؛ مضر باشد یا اینکه، مزایایی هم برای سلامت قلب دارد؟
مطالعات اخیر نشان می‌دهند، که قهوه حاوی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی است، که می‌تواند برای سلامت قلب و عروق مفید باشد؛ اما در عین حال، کافئین موجود در قهوه می‌تواند؛ اثرات متفاوتی بر افراد مختلف داشته باشد و گاهی، عوارضی مانند افزایش ضربان قلب یا فشار خون را به همراه داشته باشد.
در ادامه این مقاله، تمامی جوانب مصرف قهوه بعد از عمل قلب باز شامل فواید، مضرات و نحوه مصرف قهوه برای افرادی که عمل قلب باز داشته‌اند؛ مورد بررسی قرار خواهد گرفت. همچنین علاوه بر نکات مرتبط با مصرف قهوه و عمل باز قلب، رژیم غذایی مناسب پس از جراحی قلب باز و اهمیت آن برای تسریع روند بهبودی نیز بررسی می‌شود.
مصرف قهوه و عمل قلب باز
برای بعضی از بیماران گاه این سوال پیش می‌آید، که آیا مصرف قهوه، برای افرادی که عمل قلب باز انجام داده‌اند؛ مضر است یا خیر؟ پاسخ به پرسش رابطه قهوه و عمل باز قلب این است، که اگرچه مصرف متعادل قهوه برای اکثر افراد، با مشکلی برای قلب همراه نبوده است؛ اما این موضوع برای کسانی که عمل قلب باز انجام داده‌اند؛ متفاوت خواهد بود.
افرادی که عمل قلب باز داشته‌اند؛ شرایط خاصی را تجربه می‌کنند و در دوران نقاهت و ریکاوری به سر می‌برند. در این مرحله، بهتر است به قلب اجازه داده شود، تا روند طبیعی خود را بازیابی کند و سیستم عصبی قلبی، با محرک‌های مصنوعی مانند کافئین قهوه در ارتباط نباشند. به همین دلیل، پس از عمل قلب باز توصیه می‌شود؛ از مصرف مواد کافئین‌دار، مانند قهوه، نوشابه‌های انرژی‌زا و چای پررنگ خودداری کنید.
این محدودیت موقتی است و برای علاقه‌مندان به قهوه، بسیار طولانی نخواهد بود. مصرف متعادل قهوه بعد از عمل قلب باز را پس از گذراندن دوره نقاهت و با مشورت پزشک معالج، می‌توانید از سر بگیرید.
لازم به ذکر است که افراد مختلف به کافئین واکنش‌های متفاوتی دارند. برخی افراد ممکن است؛ به کافئین حساسیت بیشتری داشته باشند و باید دوز آن را کاهش دهند. علائمی مانند افزایش ضربان قلب، لرزش، اضطراب یا مشکلات خواب می‌تواند؛ نشانه‌ای از مصرف بیش از حد کافئین باشد.
همچنین اخیرا، مطالب مختلفی درباره رابطه مصرف قهوه هسته خرما و سلامت قلب منتشر می‌شود. نکته مهم در این زمینه آن است که هنوز تحقیقات و پژوهش‌های دقیقی پیرامون فواید قهوه هسته خرما برای قلب انجام نشده است.
فواید و مضرات کافئین قهوه برای قلب
بسیاری از افراد به دلیل مصرف طولانی‌مدت قهوه نمی‌توانند؛ روز خود را بدون یک یا دو فنجان قهوه شروع کنند. با این حال، علی‌رغم محبوبیت این نوشیدنی، فواید و مضرات قهوه برای قلب کمی جنجالی بوده است.
دکتر «جی. مایکل گازیانو»، استاد پزشکی در دانشکده پزشکی هاروارد می‌گوید: «تفکر در مورد تأثیر قهوه بر قلب به هر دو جهت متحول شده است. در دهه 1960، قهوه به عنوان یک عامل خطر برای بیماری عروق کرونر در نظر گرفته می‌شد؛ اگرچه تحقیقات بعدی نشان داد، که فقط مصرف زیاد قهوه (بیش از پنج یا شش فنجان در روز) ممکن است به قلب آسیب برساند».
دکتر گازیانو خاطرنشان می‌کند: «افرادی که مقادیر بیش از حد قهوه می‌نوشند؛ اغلب از بسیاری جهات دیگر، با کسانی که از مقادیر کم قهوه لذت می‌برند؛ متفاوت هستند (این امر می‌تواند خطرناک باشد)». Does coffee help or harm your heart?
در مورد فواید قهوه برای قلب، مطالعات اخیر (2000 تا 2021) نشان داده‌اند، که مصرف متعادل قهوه (1- 3 فنجان در روز) با کاهش خطر ابتلا به فشار خون بالا، نارسایی قلب و آریتمی دهلیزی مرتبط است.
این یافته‌ها نشان می‌دهند، که مصرف متعادل و معمول قهوه می‌تواند؛ برای سلامت قلب مفید باشد. همچنین قهوه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که می‌توانند؛ از رگ‌های خونی در برابر آسیب محافظت کنند. Impact of Coffee Consumption on Cardiovascular Health
همان‌طور که گفته شد؛ مصرف بیش از حد قهوه (بیش از پنج یا شش فنجان در روز) می‌تواند؛ پتانسیل خطراتی برای قلب داشته باشد. کافئین موجود در قهوه باعث افزایش ضربان قلب و افزایش فشار خون می‌شود. همچنین برای افرادی که زمینه استرس و اضطراب داشته باشند؛ این کار می‌تواند باعث افزایش استرس و پریشانی شود.
پس به‌عنوان نتیجه‌گیری نهایی در مورد نقش قهوه در سلامت قلب، می‌توان گفت؛ اگرچه مصرف قهوه و کافئین با دوزهای معمولی، (تا حداکثر 400 میلی‌گرم یا 5 فنجان قهوه در روز)، باعث افزایش ضربان قلب و فشارخون موقت می‌شود؛ اما نمی‌تواند برای قلب مضر باشد یا باعث ابتلا به بیماری‌های قلبی شود. همچنین مصرف مقادیر بالاتر قهوه (بیش از 5 فنجان در روز) توصیه نمی‌شود.
نکات مهم تغذیه بعد از عمل قلب باز
عمل قلب باز یک جراحی نسبتا پیچیده است، که معمولاً 3 تا 4 ساعت به طول می‌انجامد. دوره نقاهت و بهبودی پس از عمل قلب باز حدود 6 تا 12 هفته طول می‌کشد تا شما بتوانید؛ برای بازگشت به فعالیت‌های عادی، آماده شوید.
در این دوره علاوه بر ورزش، باید رژیم غذایی سالم را نیز در برنامه خود قرار دهید؛ تا بدن شما بتواند بهبود یابد و ترمیم شود؛ اما زمان آن فرارسیده که رژیم غذایی خود را، به سمت یک رژیم بهتر تغییر دهید؛ چراکه قطعا نمی‌خواهید مشکلات قلبی شما دوباره برگردند؛ به ویژه بعد از یک عمل جراحی بزرگ، مانند عمل قلب باز. در ادامه نکات مهم تغذیه بعد از عمل قلب باز را در چند مورد خلاصه می‌کنیم، که رعایت آنها از مهم‌ترین اصول تغذیه بعد از جراحی قلب است.
کاهش مصرف چربی‌های اشباع و چربی‌های ترانس
چربی‌های اشباع باعث انسداد شریان‌های قلب و مغز می‌شوند. مصرف چربی شما، باید کمتر از 30 درصد کالری روزانه مورد نیاز باشد. غذاهای آماده، فست‌فودها، کالباس، سوسیس، غذاهای سرخ شده و پرچرب از این دسته مواد هستند، که باید از آنها اجتناب کنید.
مصرف غذاهای دریایی
مصرف ماهی‌ها به صورت دو بار در هفته، در پیشگیری از التهاب شریان‌ها و در نتیجه کاهش احتمال ناپایداری و گرفتگی عروق، بسیار مهم است. ماهی و غذاهای دریایی، به دلیل داشتن چربی‌های مفید، مانند امگا 3 به سلامت قلب و عروق کمک می‌کنند.
کاهش وزن در صورت چاقی
چاقی فشار زیادی بر قلب وارد می‌کند و بدن در این حالت، نیاز به اکسیژن بیشتری دارد که به این معنی است، که قلب باید سخت‌تر کار کند، تا خون اکسیژن‌دار بیشتری را در سراسر بدن پمپ کند. اگر اضافه وزن دارید؛ در کنار تحرک بدنی با رژیم غذایی به وزن ایده‌آل خود برسید.
محدود کردن مصرف نمک
محدود کردن مصرف نمک به کمتر از 1500 میلی‌گرم در روز را رعایت کنید. این کار با کاهش تجمع مایعات و جلوگیری از فشار بیش از حد بر قلب، مفید است. معمولاً به بیماران قلبی توصیه می‌شود؛ کمتر از 2000 میلی‌گرم سدیم در روز مصرف کنند.
افزایش مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های کم‌چرب
مواد غذایی مثل سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و پروتئین‌های کم‌چرب، سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر هستند، که برای سلامت قلب و عروق مفیدند.
مصرف رژیم غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها
آنتی‌اکسیدان‌ها از رسوب کلسترول بد (LDL) در رگ‌های خونی جلوگیری می‌کنند؛ در حالی که فیبر موجود در آنها، تولید کلسترول خوب (HDL) در کبد را تحریک می‌کند. فیبرهای محلول در جو دوسر، موسلی، لوبیا و عدس مفیدند.
کاهش مصرف کربوهیدرات‌های ساده و شیرینی‌ها
این مواد نه تنها کالری دریافتی و در نتیجه وزن را افزایش می‌دهند؛ بلکه میزان تری‌گلیسیرید در خون را نیز افزایش می‌دهند. شیرینی‌ها، بیسکوییت‌ها، نوشیدنی‌های غیرطبیعی مانند نوشابه و… به دلیل داشتن قند ساده برای بدن مضرند.
پرهیز از مصرف غذاهای فرآوری شده
غذاهای فرآوری شده، معمولاً حاوی میزان زیادی نمک، شکر یا سایر موادی هستند، که برای بیماران قلبی مناسب نیستند. بنابراین باید از مصرف این مواد غذایی، به‌ویژه پس از عمل قلب باز پرهیز کرد.
مصرف وعده‌های غذایی متعدد کوچک
بعد از جراحی قلبی، معمولا بیماران اشتهای کمی دارند. از طرفی نیاز بدن به مواد مغذی، مانند پروتئین و ویتامین‌ها جهت بهبود و ریکاوری بدن بالاست. به همین دلیل توصیه می‌شود؛ حجم وعده‌های غذایی کمتر و تعداد وعده‌ها بیشتر باشد.
استفاده از منابع غنی از پروتئین
با توجه به نیاز بدن به پروتئین، استفاده از منابع مفید آن مانند تخم مرغ (حداقل روزی 2 عدد)، انواع گوشت‌ها مانند ماهی، مرغ و… توصیه می‌شود. همچنین اگر به خوردن گوشت اشتها ندارید؛ به دلیل اهمیت آن می‌توانید؛ از گوشت چرخ کرده در غذاها استفاده کنید. Diet Following An Open Heart Surgery
سخن پایانی درباره مصرف قهوه و عمل قلب باز
در این مقاله از تیم تولید محتوای دکتر علیرضا قویدل، سعی کردیم تا به‌طور جامع، رژیم غذایی بیماران پس از جراحی و مصرف قهوه و عمل قلب باز را مورد برسی قرار دهیم. اکنون اطلاعات خوبی درباره مصرف قهوه بعد از عمل قلب باز دارید و می‌دانید؛ افرادی که عمل قلب باز انجام داده‌اند؛ باید از مصرف مواد کافئین‌دار مانند قهوه و… خودداری کنند و درباره رابطه قهوه و عمل باز قلب دقت کنند.
دکتر علیرضا قویدل با سال‌ها تجربه درخشان در زمینه درمان بیماری‌های قلبی – عروقی، آماده ارائه مشاوره و خدمات درمانی به شما عزیزان است. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید؛ به بخش تماس با دکتر مراجعه فرمایید.
سوالات متداول مصرف قهوه و عمل قلب باز
- قهوه برای کسانی که عمل قلب باز کرده‌اند؛ ضرر دارد؟ بله. توصیه می‌شود؛ قهوه بعد از عمل قلب باز مصرف نشود؛ از مصرف مواد کافئین‌دار، مانند قهوه خودداری کنید.
- آیا نسکافه برای قلب ضرر دارد؟ خیر. در صورت مصرف متعادل نسکافه سلامتی قلب به خطر نمی‌افتد.
- آیا قهوه برای قلب ضرر دارد؟ خیر. مصرف متعادل قهوه (بین 1 تا 3 فنجان در روز)، می‌تواند به سلامتی قلب کمک کند.
- مصرف قهوه اسپرسو برای قلب ضرر دارد؟ در صورت استفاده در حد متعادل، ضرر ندارد.
1 دیدگاه دربارهٔ «قهوه و عمل قلب باز»
بسیار مفید و راهگشا و متفاوت با توصیه های همسان بود برای من.